بریدن بند ناف دلار از اقتصاد ایران شدنی است؟

به گزارش صدای زرند، دولت ابراهیم رئیسی در ادامه جراحی اقتصادی خود به بریدن بند ناف دلار از اقتصاد ایران رسید! به تازگی رئیس جمهوری در نشست مشترک شورای برنامه ریزی، توسعه و فعالان اقتصادی استان خوزستان گفته است: دبیرخانه ای برای تغییر نوع مبادلات ارزی ما تعریف شده تا بند ناف مبادلات ارزی از دلار قطع و با ریال انجام شود.

اظهاراتی که در راستای بحث دلارزدایی از اقتصاد ایران مطرح شده و در روزهای اخیر بار دیگر بر سر زبان ها افتاده است. با این حال، این نخستین باری نیست که واژه دلارزدایی در اظهارات دولتمردان شنیده می شود؛ هر بار که دولت ها در برابر نوسانات بازار ارز و افزایش قیمت دلار کم می آورند، بر حذف دلار در مبادلات ایران با جهان تاکید می کنند.

دلارزدایی یا رانت زایی؟

سعدوندی در ابتدای این گفتگو به بررسی نکات مبهم ایجاد این قرارگاه دلارزدایی پرداخت و گفت: نکته اول این است که در ابتدا باید مشخص شود که افراد این قرارگاه چه کسانی هستند؟ آیا واقعا تخصص دارند یا در توهم دانایی به سر می برند؟

وی ادامه داد: نکته دوم هم این است که آیا واقعا قرار است که دلارزدایی صورت بگیرد یا بناست رانت پاشی شود؛ این دو موضوع با یکدیگر متفاوت است. در ابعاد مختلف دلارزدایی، تنها به مساله اعطای رانت توجه شده است. به این صورت که یک سری از کالاهای تولید داخل با قیمت ارزان تر به دلالان فروخته می شود تا آنها این کالاها را در بازار با قیمت آزاد بفروشند. یا اینکه این کالاها را به تولیدکننده بفروشیم و تولیدکننده، کالای نهایی خود را در بازار آزاد بفروشد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه تصریح کرد: در این حالت یک سری افراد خاص به اسم دلارزدایی از این رانت نفع می برند. اگر چنین اتفاقی رخ دهد قطعا برای اقتصاد مضر است. اما اگر شرایطی مهیا شود که معاملات با طرف های تجاری از طریق ارزهای محلی انجام شود، می تواند موفقیت آمیز باشد. البته این شرط وجود دارد که تخصص کافی در این زمینه وجود داشته باشد؛ در صورت وجود تخصص و انجام درست امور،این اتفاق می تواند برای اقتصاد مفید واقع شود.

تسلط دلار بر اقتصاد ایران

سعدوندی در ادامه به موضوع تسلط دلار بر اقتصاد ایران پرداخت گفت: مساله دیگر در زمینه دلارزدایی این است که ایران در ۵۰ سال گذشته تحت تسلط دلار بوده و نرخ ارز خود را با دلار تثبیت کرده است. آیا آقای رئیسی قصد دارد نرخ ارز دیگر بادلار تثبیت نشود و برای مثال آن را با یوآن چین تثبیت کند؟

وی تاکید کرد: بعید است که تغییر جدی و ماهوی در این زمینه ایجاد شود. تا زمانی که ایران ارز خود را با دلار تثبیت کند، شعار دلارزدایی توهمی بیش نیست.

توصیه ایجاد یک پیمان پنج جانبه پولی

یکی از سیاست هایی که بانک مرکزی در ماه های اخیر در راستای دلارزدایی در پیش گرفته است، تلاش برای ایجاد پیمان های دوجانبه با کشورهایی مثل چین و روسیه است تا مبادلات بین ایران و این کشورها، بدون استفاده از دلار انجام شود. با وجود اینکه بخش عمده کارشناسان، چنین اقدامی را گامی مثبت در جهت دلارزدایی از اقتصاد ایران می دانند، اما شبهاتی پیرامون عملی بودن این موضوع در فضای کنونی اقتصاد ایران وجود دارد.

سعدوندی درباره این اقدامات توضیح داد: ایجاد پیمان های دوجانبه یا چندجانبه پولی اصولا کار خوبی است. توصیه و پیشنهاد من این است که بین کشورهای ایران، چین، روسیه، هند و امارات یک پیمان پنج جانبه شکل بگیرد. ایجاد این پیمان پنج جانبه به نفع ایران است و می تواند اقتصاد کشور را به تعادل برساند.

اثر پیمان های چندجانبه بر اقتصاد ایران

وی افزود: با این حال، پیمان هایی که تا امروز بین ایران و کشورهایی مثل چین و روسیه صورت گرفته است، به صورت اصولی نمی توانند موفقیت آمیز باشند. زیرا کمبود و مازاد دائمی در یکی از این ارزها دیده می شود.همچنین در پیمان های چندجانبه پولی باید قیمت مرزی طرفین تعیین شود.

سعدوندی در پایان خاطرنشان کرد: در کشور ما که نرخ تورم به مراتب بالاتر از سایر کشورهاست، احتمال شکست این اقدام بسیار زیاد است. برای موفقیت این پیمان باید سازوکار قیمت گذاری در بازار آزاد وجود داشته باشد اما از آنجایی که ایران به هیچ یک از دیگر کشورها شباهت ندارد و دچار معضل ارز چندنرخی است، به نظر نمی رسد که این سیاست بتواند موفقیت آمیز باشد.

انتهای پیام/