به مناسبت 12 اسفند، سالگرد تاسیس مخابرات زرند/

سرگذشت تاسیس مخابرات در زرند

به مناسبت چهل و هشتمین سالگرد تاسیس مخابرات زرند متنی پیرامون سرگذشت تشکیل این نهاد در شهرستان توسط نویسنده با سابقه‌ی زرندی، مهدی سهرابی زرندی به رشته تحریر درآمده است که می‌توانید در ادامه آن را مطالعه نمایید.

شاید هنوز برخی از اهالی، به خصوص کسبه زرند، جریان تاسیس مخابرات زرند را بخاطر داشته باشند. اولین مرحله این ماجرا، به سال ۱۳۴۶، برمی‌گردد. در آن زمان، نامه‌ای از مدیرکل پست و تلگراف و تلفن کرمان و از طریق استانداری، به بخشداری زرند می‌رسد که در صورت استقبال اهالی نسبت به خرید ۱۵۰ خط امتیاز تلفن، مخابرات کرمان دستگاه مغناطیسی (تلفن هندلی)، را از شهر دیگری به زرند منتقل می‌نماید تا اهالی صاحب تلفن شوند.

صدای زرند – مهدی سهرابی زرندی: مرحوم علی اکبر ایرانمنش بخشدار و سرپرست وقت شهرداری زرند، به منظور اطلاع‌رسانی و جذب اشتراک برای ۱۵۰ خط امتیاز تلفن، از اهالی به خصوص کسبه زرند جهت شرکت در جلسه‌ای در اطاق بخشداری (جنب فرمانداری کنونی)، دعوت بعمل می آورد. بعد از تجمع اهالی، نامه مخابرات کرمان را قرائت می‌نماید و از آن‌ها می‌خواهد تا موافقت خودشان را نسبت به خرید امتیاز یک یا چند خط تلفن اعلام نمایند تا مخابرات کرمان دستگاه تلفن را به زرند بیاورد. اهالی بعد از شنیدن موضوع، با یکدیگر به مشورت می‌پردازند. در نهایت پس از دقایقی مشورت، ضمن عذرخواهی از بخشدار، مخالفت خودشان را از ثبت نام اشتراک تلفن اعلام و جلسه را ترک می‌نمایند.

Mokhaberat SZsd00001

سال ۱۳۴۶ – دعوت از مسئولین و اهالی زرند در محل بخشداری جهت اعلام ثبت نام برای خط تلفن (هندلی)، توسط مرحوم علی اکبر ایرانمنش بخشدار و سرپرست شهرداری که منجر به عدم استقبال گردید

مرحله دوم شش سال بعد یعنی اواخر سال ۱۳۵۱، مجدداً نامه‌ای از مخابرات کرمان مبنی بر آماده بودن دستگاه مخابرات تلفن مغناطیسی (هندلی)، بدست منوچهر افتخار بخشدار و سرپرست وقت شهرداری زرند، می‌رسد. در این نامه قید شده بود مخابرات کرمان آماده است تا در صورت استقبال اهالی زرند نسبت به خرید حداقل ۱۵۰ خط امتیاز تلفن، دستگاه و تجهیزات مربوطه را که گنجایش حداکثر ۴۸۰ خط را دارد به زرند بیاورد.

منوچهر افتخار بخشدار آذری زبان که نسبت به بخشداران گذشته، بدلیل اخلاق نیکو، حسن خلق و نحوه سلوک، مردمی‌تر و نزد اهالی بخصوص کسبه زرند، محبوب‌تر بود، تمایل زیادی داشت تا رضایت اهالی را نسبت به خرید خط اشتراک تلفن فراهم نماید. لذا، برای تحقق بخشیدن این خدمت رفاهی، از اهالی جهت حضور در بخشداری دعوت بعمل آورد و موضوع گرفتن امتیاز تلفن را به شرکت کنندگان در جلسه مطرح نمود. سپس در جهت تحقق بخشیدن به این موضوع، با امیدواری و اطمینان زیاد، به مرحوم سیدمحمود عمرانی کارمند وقت بخشداری می‌گوید، اسامی درخواست کنندگان امتیاز تلفن را بنویسد و از آن‌ها امضاء بگیرد. پس از دقایقی اهالی با یکدیگر به مشورت می‌پردازند و به معایب و نیز ویژگی تلفن هندلی، به گفتگو می‌پردازند. پس از دقایقی، در نهایت حدود ۲۸ نفر از کسبه نسبت به خرید امتیاز تلفن موافقت خود را اعلام و ثبت‌نام می‌نمایند.

افتخار که انتظار چنین استقبال سردی را نداشت، زمانی که دعوت شدگان قصد خارج شدن از اطاق را داشتند، به آن‌ها می‌گوید، آخرین مهلت جواب دادن به مخابرات کرمان ۸ روز دیگر است، لطفاً به اقوام و آشنایان خود اطلاع دهید که هرچه زودتر برای ثبت نام تلفن به بخشداری مراجعه نمایند.

بخشدار پس از گذشت ۳ الی ۴ روز متوجه می‌شود کسی برای ثبت نام تلفن مراجعه نکرده است. او که قصد جدی خودش را به حد نصاب رساندن اشتراک تلفن بود، ناامید نمی‌شود و پس از مشورت با همکاران خود، به این نتیجه می‌رسد که موضوع را به یکی از دوستانش بنام مرحوم حسن سهرابی زرندی (نماینده مطبوعات)، که در بین اهالی دارای وثوق و احترام است، مطرح نماید. تا بلکه او بتواند از نفوذ کلام خود، اهالی را به خرید امتیاز تلفن قانع نماید. از این نظر، جهت رفع این مشکل آقای اصغر پورمرادی خدمتکار بخشداری را روانه منزل آن مرحوم، می‌نماید تا برای ساعت ۷ عصر، با آن مرحوم دیدار و گفتگو نماید.

منوچهر افتخار راس ساعت ۷ در بازار سهرابی زنگ منزل مرحوم سهرابی (جای پاساژ مهدی کنونی)، را می‌زند. پس از دقایقی، افتخار به مرحوم سهرابی می‌گوید: «از روزی که به زرند آمدم علاقه و تلاش‌های مجدانه شما را در جهت پیشرفت و توسعه این شهر بسیار شنیده و شاهد بوده‌ام و با اطمینان می‌گویم حرف شما که نماینده مطبوعات هم هستید، در بین مردم زرند خریدار دارد. شما نیز می‌دانید که هدف من خدمت به مردم این شهر است. از این نظر، خدمت رسیده‌ام که بگویم نباید چنین فرصت طلایی را از دست بدهیم. این طلسم باید با همکاری و مساعدت شما شکسته شود. بهانه اهالی این است که تلفن هندلی نمی‌خواهند و تلفن خودکار می‌خواهند. روز گذشته در کرمان نزد آقای میرفخرایی مدیرکل مخابرات رفتم تا او را با تعداد اندکی از متقاضیان که ثبت نام کرده‌اند، راضی کنم. اما او ضمن مخالفت گفت: علاوه بر آن که متقاضیان باید به حد نصاب برسند، باید برای نصب دستگاه‌های مخابرات خانه‌ای هم در زرند اجاره کنید و تعداد ۸ الی ۱۰ نفر دیپلم و سیکل هم استخدام خواهند شد. بهر حال، با توجه به فرصت اندک، باید فکری بکنیم تا بتوانیم اشتراک تلفن را به حد نصاب برسانیم. شما چه راهی را پیشنهاد می‌کنید؟»

مرحوم سهرابی گفت: «برای سه روز دیگر از تمام قشرها بخصوص روسای ادارات و متمولین و بازاریان جهت شرکت در جلسه‌ای که بهتر است عصر برگزار شود، کتباً دعوت بعمل آورید. من هم امیدوارم با ایراد سخنانی، باعث تشویق اهالی نسبت به ثبت نام تلفن شوم تا انشاء‌الله مشترکین به حد نصاب برسد. از رساندن دعوت‌نامه بدست اشخاص، اطمینان کامل حاصل کنید»

سه روز بعد این جانب مهدی سهرابی زرندی (نگارنده)، به اتفاق مرحوم پدرم، با دوربین لوبیتل ۲ روسی عازم بخشداری شدیم. در محوطه بخشداری عده‌ای روی صندلی نشسته بودند. برخی هم به لحاظ نبودن صندلی ایستاده و یا زیر بالکن نشسته بودند. افتخار بعد از عرض خیرمقدم، مرحوم سهرابی را به سخنرانی دعوت نمود. آن مرحوم، ضمن تشریح فواید استفاده از تلفن هندلی، خطاب به اهالی گفت: «در روزهای اولیه افتتاح مخابرات در تهران نیز از همین نوع تلفن‌ها استفاده می‌شده است و بعداً به مرور زمان، تبدیل به خودکار گردیده است. بنابراین تلفن هندلی سرآغاز تلفن خودکار و سرآغاز تبدیل این بخش، به شهرستان خواهد بود. لذا از شما جناب حاج اقا …. و جناب… به تعداد مغازه‌ها و خانه‌هایی که دارید تلفن ثبت‌نام نمایید تا انشاء‌الله مخابرات در زرند تاسیس شود.»

طولی نکشید تمام شرکت‌کنندگان برای ثبت نام، خودشان را به مرحوم عمرانی رساندند و هر کدام یک یا چند شماره ثبت نام نمودند. دقایقی بعد مرحوم عمرانی با خوشحالی به بخشدار گفت که نه تنها اشتراک از حد نصاب گذشت بلکه بیشتر از ۴۸۰ شماره (گنجایش دستگاه)، ثبت‌نام صورت گرفته است. افتخار ضمن تشکر از مرحوم سهرابی و اهالی گفت: «همین فردا به حد نصاب رسیدن ثبت نام کنندگان تلفن را تلگرافی به استانداری و مخابرات کرمان، اعلام خواهم نمود و یک نسخه از اسامی درخواست‌کنندگان را با پست سفارشی به کرمان می‌فرستم. تاسیس مخابرات برای مردم زرند مبارک باد.»

چند ماه بعد با نصب دستگاه تلفن هندلی در خانه استیجاری مرحوم میرحسینی (کارمند وقت تعاون و روستایی)، واقع در کوچه بن بست و کم عرض خیابان ۱۷ شهریور، در روز دوازدهم / اسفند / ۱۳۵۲ مخابرات زرند به مدیریت مرحوم کیانفر (وی دارای لیسانس ادبیات و تبعیدی از تهران بود و هیچ اطلاع و سررشته‌ای از مخابرات نداشت)، و با حضور میرفخرایی (مدیرکل مخابرات)، افتخار (بخشدار و سرپرست شهرداری)، مرحوم سهرابی (نماینده مطبوعات)، و تعدادی از روسای ادارات دولتی، رسماً افتتاح گردید و اینجانب (نگارنده)، به اتفاق ۷ نفر دیگر از جمله، علی کلانتری، محمد ایزدی، سیدغلامرضا هاشمی، رحمانی، حسن زاده و… بعنوان اولین کارمندان مخابرات زرند مشغول بکار شدیم.

Mokhaberat SZsd00002

سال ۱۳۵۹ – کادر مخابرات زرند به همراه کارشناسان و مهندسین مخابرات کرمان جهت راه اندازی مرکز تلفن خودکار به اتفاق اقای سمیعی رییس مخابرات زرند و مهندس نجفی معلون توسعه مهندسی مخابرات استان و سایر کارکنان زرند و کرمان دیده می‌شوند

مرحوم سهرابی با سپری شدن چندین ماه، پس از تاسیس و شروع بکار مخابرات، متوجه شد که آن روز فراموش کرده است یک امتیاز خط تلفن برای منزل خودش ثبت‌نام نماید. لذا به نزد افتخار می‌رود و درخواست یک امتیاز می‌نماید. افتخار در حالی که می‌خندد با لهجه شیرین آذری، می‌گوید: «مگر می‌شود کسی را که بانی تاسیس مخابرات زرند است بدون تلفن بگذارم؟»

او اسامی درخواست‌کنندگان را از داخل کشوی میز بیرون می‌آورد. پس از بررسی از مرحوم حسین مشرفی (کارمند شهرداری – در آن زمان اداره شهرداری در محل بخشداری بود)، خواهش می‌کند تا از دو امتیاز خط تلفن خودش، یک امتیاز را در دفترخانه اسناد رسمی مرحوم افشارزاده، بنام مرحوم سهرابی منتقل نماید.

دو سال بعد، تعداد ۱۲۰ شماره تلفن دیگر به دستگاه اضافه می‌شود و شماره‌ها به ۶۰۰ و در سال ۱۳۵۹ دستگاه مغناطیسی تبدیل به دستگاه ۱۰۰۰ شماره‌ای خودکار گردید و در سال ۱۳۷۵ به ۵۰۰۰ شماره تلفن افزایش یافت.

در خاتمه، منوچهر افتخار در مدت ۳۲ ماه در سمت بخشدار و سرپرست شهرداری اقدامات ماندگار دیگری از جمله، پیگیری آسفالت اولین خیابان زرند (این مورد نیز با همت مرحوم حسن سهرابی زرندی در زمان ورود نخست‌وزیر وقت به زرند، کلید خورد)، تاسیس سینما کورش در خیابان فلسطین (ماجرای تاریخی دو مورد اخیر انشاء‌الله در آینده خواهم آورد)، احداث خیابان شهید مطهری، تاسیس کتابخانه جنب فضای سبز میدان بسیج و تاسیس شرکت تعاونی کارکنان دولتی، بوده است.

دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۵۴ بخش زرند به شهرستان تبدیل گردید و در سال ۱۳۵۵ آقای سعیدی (اولین فرماندار)، به زرند آمد و در ورودی شهر مورد استقبال اهالی قرار گرفت. بعد از پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۸ منوچهر افتخار به عنوان (اولین فرماندار بعد از انقلاب)، مدتی در زرند مشغول بکار گردید و سپس به شهر دیگری منتقل گردید.

 

انتهای پیام/