شب های کرمان به روایت سیمای مرکز!

صدای زرند – علی حمیدی : لهجه ی کرمانی به عنوان یکی از اساسی ترین و باستانی ترین گویش های زبان فارسی، طی دهه های اخیر دچار آسیب ها و آفت های شدید شد که بیم آن می رفت به کلی از عرصه ی فرهنگ و ادب میهن عزیزمان حذف شود.

آفت هایی نظیر استفاده ی تمسخر آمیز از واژه ها و اصطلاحات گویش کرمانی در نمایش ها و دیگر برنامه های رسانه ای؛ پشت کردن قشرهای جوان و تحصیل کرده به لهجه و گنجینه های ارزشمند آن نظیر زبانزدها، متل ها، شعرها و آواها و… .

خطر حذف بخش مهمی از فرهنگ نانوشته ی ایران زمین- که به لحاظ انتقال سینه به سینه و شفاهی آن طی سده ها و هزاره های پیشین از پیامدهای هرگونه تعرضی مصون مانده بود- به حدی جدی و مهم بود که گروهی از روشنفکران و فرهیختگان کرمانی را برای پیشگیری از چنین رویداد تلخی بسیج کرد و در نتیجه ۳ دهه پیش، مرکز کرمان شناسی به همت بزرگانی همچون استاد حجتی کرمانی، آقا سید محمود دعایی و سید حسین مرعشی بنیان گذاری شد و ادیب توانا، سید محمدعلی گلاب زاده ریاست آن را بر عهده گرفت. هدف، احیاء کرمان در تمام ابعاد بود ولی حفاظت از گویش کرمانی در صدر برنامه های مرکز کرمان شناسی قرار گرفت که شرح حاصل زحمات فرهیختگان کرمانی، مثنوی ۷۰ من کاغذ است که در حوصله و مجال این مقال اندک نگنجد.

در سال های اخیر، صدا و سیمای مرکز کرمان نیز همگام با این خیزش مبارک، اقدام به تهیه و پخش برنامه های وزینی در راستای کشف ظرفیت های گسترده ی گویش کرمانی برای افزایش غنای واژگانی زبان فارسی و استفاده ی بهینه از ضرب المثل ها و زبانزدهای این لهجه در زمینه ی توسعه ی هرچه بیشتر صور خیال شاعران و نویسندگان ایرانی، کرده است که پیش از این درباره ی ارزش ها و اثرات مثبت برنامه ی رادیویی «مفشو» نوشتیم. در پایان سال ۱۳۹۴، بار دیگر به تمامی دست اندرکاران این برنامه ی پرمخاطب تبریک و دست مریزاد می گوییم و امیدواریم در سال آینده موفق تر از امسال به کار خود ادامه دهند.

سیمای مرکز کرمان نیز برنامه هایی در این زمینه داشته که قابل تقدیر است ولی در بخش ظرفیت سازی و تشخص بخشیدن به گویش کرمانی به پای برنامه ی مفشو نرسیده تا اینکه آقای «اکبرزاده» با شناخت عمیق از زیبایی ها و ظرفیت های گسترده ی گویش کرمانی و نیز شناخت علمی از نیازهای مخاطب کرمانی، بر آن شد، برنامه ی شب های کرمان را- که ساعت ۹ شب از سیمای مرکز کرمان پخش می شود- بر محور ضرب المثل ها و زبانزدهای کرمانی به گونه ای تهیه کند که اهالی دیار کریمان بتوانند از خلال ضرب المثل های کرمانی با زندگی نیاکان خود آشنا شده و پیام آنها را- به دور از هرگونه سانسور و پیرایه ای- دریافت کنند و این همان پوستینی است که مهدی اخوان ثالث در شعر میراث، گوید:«پوستینی کهنه دارم من/ یادگاری ژنده پیر از روزگارانی غبار آلود/ سالخوردی جاودان مانند/ مانده میراث از نیاکانم مرا این روزگار آلود/ مرده ریگی داستانگوی از نیاکانم که شب تا روز/ گویدم چون و نگوید چند/ های فرزندم! بشنود هشدار/ بعد من این سالخورد جاودان مانند/ با بر و دوش تو دارد کار/…»

در این برنامه، هنرمندان توانایی چون آقای شجاع حیدری و خانم استاد نارویی و همچنین شاعر فرهیخته ی دیارمان آقای نیک نفس، هنرمند خوش قلم جناب محبی کرمانی، پیر دانای دیار کریمان آقای محمد صنعتی و افراد دیگری که حقیر نمی شناسم، آقای اکبرزاده را یاری می کنند که جا دارد از تلاش صمیمانه ی تمامی پدید آورندگان این برنامه ی ارزشمند که گامی بلند و علمی در زمینه ی حراست از میراث چند هزار ساله ی نیاکانمان محسوب می شود، تشکر و قدردانی نماییم.

و نیز جا دارد توجه خوانندگان عزیز صدای زرند را به این فراز بلند و برنامه ی پرمخاطب سیمای مرکز کرمان جلب نماییم تا خانه های همشهریان گرامی از رایحه ی دل انگیز کرمان و بوی خوش آشنایی سرشار گردد.

گفتنی است، برنامه شب های کرمان هر شب ساعت ۲۱ از شبکه کرمان پخش می شود.

انتهای پیام/