در جریان مبارزات روحانیون در دوره حکومت پهلوی تا پیروزی انقلاب اسلامی در زرند، این قسمت نظر به فعالیت و مبارزات تعدادی از روحانیون مبارز بومی و غیر بومی در این منطقه و همچنین فعالیت تعدادی از روحانیون زرندی در دیگر شهرهای ایران، ابتدا به فعالیت روحانیونی پرداخته می‌شود که قسمت عمده فعالیت آنان در منطقه‌ی زرند و توابع بوده و سپس به فعالیت و نقش روحانیون زرندی در دیگر مناطق ایران اشاره خواهد شد.