صدام حسین بالای دار/ گزارش بازجویی پلیس اف.بی.آی دربارۀ جنگ با ایران

به گزارش صدای زرند، امروز شانزدهمین سالگرد اعدام صدام حسین در پی حملۀ آمریکا و برانداختن او در عملیاتی ۱۸ روزه در نوروز ۱۳۸۲ خورشیدی است. پس از آن مخفی شد تا به دام افتاد و آن گاه نوبت بازجویی و محاکمه رسید.

در پی آن دیکتاتور خلع شده عراق در ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶ – ۹ دی ۱۳۸۵ – به دار آویخته شد. در حالی که تصور می شد به خاطر تقارن این روز با یکی از اعیاد اسلامی و نزدیک بودن به آغاز سال نو میلادی به تعویق افتد اما چنین نشد و او را اعدام کردند.

به این بهانه بخشی از بازجویی اف.بی.آی را که حاوی نکات مهمی دربارۀ جنگ با ایران است و پیشتر در تیر ۱۳۸۸ منتشر کرده بودیم بازنشر می کنیم. متنی بسیار پرنکته که در فضایی منتشر شد که در ایران بیشتر توجه ها به اتفاقات داخل و حوادث بعد از انتخابات بود نه رخدادهای خارجی.

صدام حسین، دیکتاتور سابق عراق، اندکی پس از دستگیری در دسامبر ۲۰۰۳، به دست مأموران سازمان fbi بازجویی شد. خلاصه بازجویی ماموران پلیس فدرال آمریکا از او را ابتدا یک موسسه مستقل غیر دولتی در آمریکا- آرشیو امنیت ملی -منتشر کرد و سپس روزنامه واشنگتن پست. ماموران آمریکایی در مجموع ۲۰ مصاحبه رسمی و دست کم۵ گفت و گوی غیررسمی با صدام حسین داشته اند.

دومین جلسه از این سلسله بازجویی ها به صحبت های او دربارۀ جنگ خونین هشت ساله علیه ایران اختصاص داشت و گزارش آن از این قرار است:

جلسه دوم/ هشتم فوریه ۲۰۰۴/ مرکز عملیات بغداد / بازجو: جرج ال. پیرو مامور ویژه پلیس فدرال آمریکا (fbi)

دومین جلسه بازجویی از صدام حسین، روز هشتم فوریه ۲۰۰۴ در یک بازداشت گاه نظامی در فرودگاه بین المللی بغداد انجام شد.

صدام در ابتدای این بازجویی اعلام کرد: “مزرعه ای که در آنجا دستگیر شده ، همان مکانی است که در سال ۱۹۵۹ پس از فرار از بغداد به خاطر مشارکت در ترور ناکام عبدالکریم قاسم، رئیس جمهور وقت عراق، در آن پنهان شده بود.”

بازجوی fbi پرسید: “تصمیم جنگ علیه ایران در سپتامبر ۱۹۸۰ به خاطر تهدیدات تهران گرفته شد یا جنگ به دلیل مسایل ارضی میان دو کشور به ویژه آبراه شط العرب (اروندرود) آغاز شد؟”

صدام در پاسخ گفت: “به نظر ما جنگ در روز ۴ سپتامبر آغاز شد، نه تاریخ ۲۲ سپتامبر که دولت ایران معتقد به آن است.”

دیکتاتور عراق سپس با آوردن مثالی از یک کشاورز که در همسایگی شما زندگی می کند، اضافه کرد: “فرض کنید یک روز پسر همسایه، فرزند شما را کتک می زند. روز بعد، پسر همسایه، گاوهای شما را اذیت می کند. سپس فرزند همسایه با اخلال در سیستم آبیاری به مزرعه شما آسیب می زند. اگر این حوادث رخ دهد سرانجام شما به همسایه خود نزدیک می شوید و شرح این وقایع را به او می گویید و می خواهید از کارش دست بکشد. معمولاً اعلام هشدار یا نزدیک شدن به همسایه کافی است تا این رفتارها متوقف شود.”

صدام ادعا کرد: “اما در مورد ایران این روش کارساز واقع نشد. ایران، ناقض قرارداد الجزایر (۱۹۷۵) در ارتباط با این آبراهه (اروندرود) بود!”

دیکتاتور عراق گفت: “ایران علاوه بر نقض این معاهده ، دخالت در سیاست های عراق را جایز می دانست و در نتیجه برای عراق هیچ چاره ای جز جنگیدن با این کشور باقی نمانده بود.”

صدام مدعی شد: “زمانی که (آیت الله) خمینی در سال ۱۹۷۹ به قدرت رسید، تصور می کرد همه رهبران مشابه شاه ایران اند و چون شاه را به سادگی از قدرت خلع کرده، می تواند اقدامی مشابه را در هر نقطه دیگری از جمله عراق پیاده کند.”

دیکتاتور عراق با اشاره به تبعید امام خمینی از ایشان به عنوان میهمان عراق یاد کرد و گفت: “زمانی که (امام) خمینی در نجف بود شروع به صحبت علیه شاه و دولت ایران کرد.”

وی افزود: دولت عراق موضع خود (ممنوعیت سخن گفتن علیه شاه) را به اطلاع (آیت الله) خمینی رساند. عراقی ها به او گفتند: شما میهمان ما هستید و هیچ کسی از شما نمی خواهد عراق را ترک کنید یا کسی خواهان استرداد شما به شاه نیست.”

(براساس این گزارش، شاه در آن زمان تلاش می کرد صدام را مجاب به تحویل آیت الله خمینی به ایران کند).

دیکتاتور عراق گفت: “(امام) خمینی از توقف فعالیت هایش علیه شاه و دولت ایران امتناع می کرد و می گفت اگر فعالیت هایش علیه سیاست های عراق است، این کشور را ترک خواهد کرد. سپس او تلاش کرد عراق را به مقصد کویت ترک کند اما اجازه ورود پیدا نکرد و بنابراین عراق اجازه داد برای سه چهار روز به این کشور بازگردد و درخواست او جهت همکاری برای سفر به کشوری دیگر را نیز پذیرفت. (آیت الله ) خمینی سپس به پاریس سفر کرد.”

صدام در پاسخ به این پذسش بازجو که آیا آیت الله سیدمحمد باقر صدر – یک روحانی برجسته عراقی که در سال ۱۹۸۰ در عراق اعدام شد – نیز همچون آیت الله خمینی به نماد مردم کشورش تبدیل شده است یا خیر، تنها گفت: “شاید”.

دیکتاتور در عین حال، خود را نماد مردم عراق نامید و دلیل این امر را وجود تصاویر و پوسترهایش در خانه عراقی ها دانست!

صدام گفت: “ارتش ایران در سال ۱۹۸۰، ضعیف و فاقد رهبری بود چون که اکثر افسران عالی رتبه ارتش در وقایع انقلاب از مقام خود خلع شده بودند.”

وی در عین حال ادعا کرد: ” این قضیه در آن زمان تاثیری بر روی تصمیم عراق برای ورود به جنگ با ایران نداشت و اگر ارتش شاه هنوز وجود داشت ، ما آنها را ظرف یک ماه شکست می دادیم.”

دیکتاتور عراق افزود: “در زمان جنگ قوای ایران شامل ارتش و سپاه به رغم فقدان رهبری به هزاران نفر می رسید و ارتش عراق به ویژه در نقاط مرزی شجاعانهمی جنگید.”

بازجو از صدام پرسید: آیا ادعای مشارکت گروه های حامی ایران در ترور مقامات دولت عراق پیش از جنگ – از جمله طارق عزیز، وزیر خارجه وقت و لطیف نائف جاسم وزیر فرهنگ و اطلاعات وقت – تاثیری بر تصمیم عراق برای جنگ با ایران داشته است یا خیر؟

دیکتاتور مدعی شد: ” ایران، پیش از جنگ، ۵۴۰ مورد تجاوز به خاک عراق صورت داد که ۲۴۹ مورد از این تجاوزات شامل رخنه یا حملات هوایی به خاک عراق بوده است.”

به گفته صدام، عراق، این اطلاعات را در اختیار سازمان ملل قرار داد، از جمله ایران آبراه اروندرود را مسدود و کشتی های عراقی و خارجی را غرق کرد.

دیکتاتور عراق در ادامه روایت خود از علل و دلایل آغاز جنگ مدعی شد: “قبل از ۲۹ سپتامبر ۱۹۸۰، ایران پالایشگاه های نفت بصره و سایر شهرهای جنوبی عراق را بمباران کرد. تلاش برای ترور عزیز، جاسم، و دیگران نیز از جمله حوادث پرشماری بود که به آغاز جنگ با ایران منتهی شد.”

صدام در پاسخ به سئوالی در خصوص هدف یا اهداف جنگ هشت ساله گفت: “این سؤال را از ایرانی ها بپرسید. آنها جنگ را آغاز کردند(!)، من قبلاً همه دلایل آغاز این جنگ را توضیح داده ام.”

پس از اصرار بازجو و تکرار این سئوال از جانب وی، دیکتاتور عراق عنوان کرد: “هدف این بود که ایران در امور داخلی ما دخالت نکند.”

صدام در ادامه ادعای زیرپا گذاشتن قرارداد الجزایر از سوی ایران را تکرار کرد ( و البته به پاره کردن این قرارداد توسط خودش در مقابل دوربین های تلویزیونی اشاره نکرد). وی مدعی شد: “ایران ، کل آبراه شط العرب (اروندرود) را اشغال کرد، در حالی که قرارداد الجزایر، تنها نیمی از این آبراه را متعلق به این کشور می دانست و به علاوه ایرانی ها به تماس های دیپلماتیک برای حل و فصل این مساله پاسخی ندادند.” دیکتاتور عراق در ادامه اظهار داشت: “نیروهای عراقی در ابتدای جنگ با موفقیت پیش روی کردند و شماری از شهرهای مرزی جنوبی ایران از جمله مناطقی در داخل و نزدیک محمره (خرمشهر)، اهواز و دزفول را به اشغال خود درآوردند اما از پیش روی بیشتر در خاک ایران خودداری کردند، چون که هدف فوری، جلوگیری از حملات توپخانه ای ایران در نقاط مرزی بود.”

( صدام این را هم نگفت که در آغاز جنگ وعده اشغال یک هفته ای تهران را داده بود ولی مقاومت مردم خرمشهر باعث شد تنها در این شهر، ارتش عراق بیش از ۴۰ روز زمین گیر شود.) به ادعای این گزارش پس از نزدیک به دو سال، نیروهای عراقی عقب نشینی کردند و ارتش صدام به حالت تدافعی درآمد.

زمانی که از صدام سئوال شد، چرا جنگ برای عراق از حالت تهاجمی به تدافعی تبدیل شد پاسخ داد: “همان طرحی که مثلاً برای ارتش آمریکا پیاده شده را نمی توان در مورد ارتش عراق بکار گرفت. از نقطه نظر نظامی، طرح ها براساس توان و ظرفیت نیروها تدوین می شود. ارتش موافق این امر بود که با طولانی شدن مسیرهای عرضه (تجهیزات)، مشکلات افزایش می یابد.”

دیکتاتور اضافه کرد “سرباز امروز، مشابه سرباز صدسال پیش نیست. آنها جزوی از جهان پیرامون ما هستند و وقایع را در تلویزیون و رادیو می بینند و می شنوند.”

صدام در خصوص اینکه چرا عراق از پیشروی بیشتر در خاک ایران خودداری کرد مدعی شد: “عراق به اهداف ارضی خود دست یافته و به علاوه تهدید توپخانه ای ایران در سال های آغازین جنگ را از بین برده بود.”

دیکتاتور ادامه داد: “اگر ما در عمق خاک ایران نفوذ می کردیم آنها (ایرانی ها) تصور می کردند که ما اهداف دیگری در سر داریم. ما با یک ارتش منظم که جنگیدن علیه آن آسان تر است، روبرو نبودیم.”

وی خاطرنشان کرد: “این، اولین تجربه جنگی اکثر سربازان عراقی بود و اغلب آنها به ویژه پس از پیشروی های اولیه در خاک ایران، مغرور شده بودند. با این حال پس از چند روز اغلب سربازان پیش خود می گفتند: چرا من اینجا هستم؟”

صدام در مورد عقب نشینی نیروهای عراقی اضافه کرد: “طبیعتاً عملیات دفاعی از نقطه نظر تاکتیکی خوب نیست و در روحیه سربازان تاثیر منفی دارد. اگر یک سرباز، منطقی در این کار نبیند از دستورات اطاعت نخواهد کرد. یک سرباز را باید قانع کرد در غیراین صورت نظم و انظباط به مشکل برمی خورد.”

صدام در ادامه با اشاره به حالات روانی سربازان آمریکایی در عراق افزود: “اگر شما از یک سرباز آمریکایی که برای یافتن سلاح های کشتار جمعی و نابودی رهبران دیکتاتوری صدام به عراق آمده ، اما نه تنها سلاح ها پیدا نشده بلکه این رهبران در زندان هستند و با دیکتاتورهای دیگر جایگزین شده اند، بپرسید که او موافق ماندن یا رفتن (از عراق) است، به شما خواهد گفت، رفتن.”

بازجوی fbi در ادامه از صدام پرسید: آیا استفاده از سلاح های شیمیایی علیه ایران تنها برحسب ضرورت صورت گرفت و برای مثال عراق بدون استفاده از چنین سلاح هایی در جنگ شکست می خورد؟ و دیکتاتور گفت: “به این سؤال جواب نمی دهم.”

صدام همچنین در جواب به این سئوال که به نظر او عراق در دوره ای از جنگ به ویژه پس از سال ۱۹۸۲ و در فاصله ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۶ در آستانه شکست خوردن از ایران بوده است یا نه ، پاسخ داد: “خیر، من این قضیه را در تلویزیون و در پنج نامه ای که به ایران ارسال کردم توضیح دادم.”

دیکتاتور معدوم عراق مدعی شد: “عقب نشینی سال ۱۹۸۲ عراق به مرزهایش حامل پیام بود اما ایران این پیام را نگرفت!… اگر شما سرهای آنها را نشکنید، آنها قضیه را نخواهند فهمید!”

صدام گفت: “کشورهای عربی در طول جنگ کمک هایی به عراق کردند و تصور می کردیم که این ها کمک باشد نه وام. اما بعد از جنگ این کشورها نظر خود را عوض کردند و خواستار بازپرداخت این پول ها شدند. برخی از این کشورها عراق را یک تهدید نظامی می دانستند اما ایران از نگاه آنها تهدید نبود چونکه نیروهای آن براثر جنگ منهدم شده بود.” (صدام در این لحظه قهقهه خنده سر داد.)

دیکتاتور عراق ادعا کرد: “کشورش در روز ۲۸ سپتامبر ۱۹۸۰ با یک قطعنامه سازمان ملل مبنی بر آتش بس با ایران موافقت کرد اما تهران این قطعنامه را نپذیرفت.”

انتهای پیام/