چهارمین سال خشک متوالی در ایران؛

پیش بینی تنش آبی شدید از نیمۀ دوم بهار

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور با اشاره به اینکه بارش های پاییزه نسبت به بلندمدت ۴۳ درصد کاهش یافت، گفت که حتی بارش های نرمال زمستانه نیز کم بارشی های چهارساله را جبران نمی کند و از نیمۀ دوم بهار با تنش شدید آبی در بسیاری از نقاط کشور مواجه خواهیم شد.

به گزارش صدای زرند، احد وظیفه با بیان این که از سال آبی ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ سه سال خشکسالی را پشت سر گذاشتیم و امسال در چهارمین سال خشکسالی پیاپی هستیم، توضیح داد که سال گذشته میزان بارش ها در نیمۀ شرقی کشور به طور شدیدی زیرحد نرمال بود و با وجود تجربۀ شرایط بهتر بارشی در سال جاری، چهارمین سال پیاپی است که در خشکسالی متوسط تا بسیار شدید و استثنایی به سر می برند.

وی همچنین گفت که دمای هوا در پاییز سال جاری نسبت به بلندمدت ۲.۱ درجۀ سانتیگراد افزایش داشته است.

وظیفه دربارۀ وضعیت بارش طی آذرماه اظهار کرد: میانگین بارش های کشور طی پاییز ۳۴ میلیمتر ثبت شد این درحالیست که به صورت نرمال باید از ابتدای سال آبی تاکنون ۶۰ میلیمتر بارندگی دریافت می کردیم. این میزان بارش ثبت شده نشان می دهد که ما با کاهش جدی بارندگی مواجه هستیم، به عبارتی ۲۶ میلیمتر معادل با ۴۳ درصد کمتر از میانگین بلندمدت بارندگی دریافت کردیم. سال گذشته در این بازه زمانی ۳۳ میلیمتر بارش در کشور ثبت شد بنابراین در سال جاری حدود یک میلیمتر میانگین بارش ها نسبت به سال گذشته بیشتر بوده است اما به طور کلی با میانگین بلندمدت اختلاف زیادی دارد.

وی افزود: از سال آبی ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ سه سال خشکسالی را پشت سر گذاشتیم و امسال در چهارمین سال خشکسالی پیاپی هستیم.

تجربۀ خشکسالی شدید و استثنایی در برخی استان ها

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: سال گذشته در استان های جنوب غرب شرایط چندان بد نبود و شرایط مطلوبی داشتند اما بارش در سایر نقاط کشور همچون استان های تهران، قزوین، سمنان، خراسان رضوی و تقریبا نیمۀ شرقی کشور به طور شدیدی زیرحد نرمال بود، با وجود تجربۀ شرایط بهتر بارشی در سال جاری، چهارمین سال پیاپی است که در خشکسالی متوسط تا بسیار شدید و استثنایی به سر می برند. نکتۀ بسیار مهم این است که با طولانی تر شدن خشکسالی، تاثیرات منفی آن نیز بیشتر و شدیدتر می شود.

وی افزود: کشور طی پاییز امسال میانگین دمایی بالاتری را نسبت به سال گذشته تجربه کرد، به گونه ای که طی هفته های گذشته غالب نقاط کشور دمایی بیش از نرمال را تجربه کردند. میانگین دمای هوا از ابتدای پاییز حدود ۱۶.۷ درجۀ سانتیگراد ثبت شد این در حالیست که در بلندمدت دمای این بازۀ زمانی ۱۴.۶ درجۀ سانتیگراد بوده بنابراین دمای هوا در پاییز سال جاری نسبت به بلندمدت ۲.۱ درجۀ سانتیگراد افزایش داشته و این عدد بسیار بزرگی است.

وظیفه ادامه داد: با بررسی هفتگی و ماهانۀ وضعیت دمایی درمی یابیم طی برخی هفته های آذرماه میانگین دمای مناطق فصلی شمال کشور بین ۷ تا ۱۰ درجۀ سانتیگراد بیش از نرمال بود و گرمای بی سابقه ای را در عرض های شمالی و مناطق سردسیر شمال کشور – که استان تهران را نیز در بر می گیرد – تجربه کرده ایم.

پیش بینی دمای بیش از حد نرمال برای زمستان

وی دربارۀ وضعیت دمای کشور در زمستان اظهار کرد: به طور کلی میانگین دمای کشور در زمستان بیش از حد نرمال پیش بینی می شود. مدل های عددی که شبیه سازی جو برای پیش بینی آینده نشان می دهند، بیانگر این هستند که دمای میانگین فصل زمستان به طور نسبی ۱ تا ۱.۵ درجۀ سانتیگراد و در عرض های شمالی تا ۲ درجۀ سانتیگراد بیش از نرمال است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور دربارۀ بارندگی های کشور طی زمستان نیز گفت: به دلیل اینکه مدل های زیادی برای شبیه سازی وجود دارد، برخی از مدل ها شرایط مایل به کم بارشی و برخی مدل های دیگر نیز شرایط نرمال و اندکی بیش از نرمال دارند و نشانگر شرایطی هستند که بیشتر به سمت نرمال گرایش دارد و انتظار داریم بر اساس خروجی مدل ها بارش ها در حد نرمال باشد.

وی تاکید کرد: تمام این پیش بینی ها در حد احتمالات است و نمی توان به طور صد در صد به آن ها استناد کرد همچنین نکتۀ مهم و قابل توجه این است که وضعیت دمایی قابل پیش بینی تر از میزان بارندگی ها است چراکه متغیرهای بسیار زیادی در میزان بارندگی تاثیرگذار است و نمی توان پیش بینی دقیقی دربارۀ میزان بارش های زمستانه ارائه داد اما به طور کلی شرایط نرمالی مورد انتظار است.

وظیفه ادامه داد: در پاییز حدود ۲۵ درصد بارندگی کشور تامین می شود اما از این میزان حدود ۴۴ درصد بارندگی ها کمتر از نرمال بود. این عدد و رقم بسیار بزرگی است بنابراین تاکنون حتی ۱۰ تا ۱۵ درصد بارش امسال را دریافت نکرده ایم و حتی اگر زمستان پربارشی هم داشته باشیم باز هم جبران این کم بارشی بسیار دشوار است.

تنش شدید آبی از نیمۀ دوم بهار

وی با تاکید بر اینکه با کمبود جدی منابع آبی مواجه هستیم، اظهار کرد: حتی اگر بارش های زمستانی در حد نرمال نیز باشد به دلیل کمبود جدی آب طی سال های گذشته و پاییز سال جاری، کمبودهای گذشته جبران نمی شود و از نیمۀ دوم بهار با تنش شدید آبی در بسیاری از نقاط کشور مواجه خواهیم شد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور دربارۀ علت این کم بارشی ها گفت: از جمله دلایلی که موجب می شود تا سامانۀ بارشی فراوانی بر کشور وارد نشود، گرمای هوای بیش از حد نرمال پاییز سال جاری است. آبان و آذر بی هنجاری دمایی بسیار زیادی نسبت به نرمال داشته است، به گونه ای که اگر آمار دمایی ۵۰ سال گذشته با چند هفتۀ اخیر را مقایسه کنیم، شاهد بی هنجاری مثبت دمایی بی سابقه طی چند هفته اخیر خواهیم بود.

وظیفه در پایان خاطرنشان کرد: گرمای بی سابقه ای که در منطقۀ شرق مدیترانه، خاورمیانه و اروپا وجود دارد، موجب می شود تا سامانه های جوی کمتر به این مناطق نفوذ کنند. سیستم های چرخندی که در مدیترانه فعال و موجب بارندگی مناسب در نیمۀ غربی زاگرس می شدند امسال فرصتی برای تقویت وعبور از ایران پیدا نکردند.