کشاورزان پسته را مرحله ای عرضه کنند

به گزارش صدای زرند، در حالی که آمریکا که در سال های اخیر به تولید بالایی در این محصول دست یافته، به راحتی می تواند قیمت بازار را تعیین کند. تولید پسته در ایران به نسبت سطح زیر کشت آن بالا نیست، در نتیجه قیمت تمام شدۀ پسته بالاست اما زمانی که همین پسته صادر می شود تحت تاثیر بازارهای جهانی و نوسانات دلار و نرخ آن هم قرار می گیرد.

از سوی دیگر، همراه با افزایش تولید پسته در جهان، هر روز بازارهای جدیدی بر روی این کالا گشوده می شود و به تبع آن، رقابت برای تسلط بر این بازارها نیز افزایش یافته است.

در گفت وگویی که با محسن جلال پور بازرگان، تولیدکنندۀ پسته و کارشناس اقتصادی با سوابق ریاست اتاق کرمان و ایران داشتم، او ضمن تبیین شرایط فعلی و آیندۀ صنعت پسته در ایران و کرمان تاکید کرد که با شرایط موجود، آیندۀ روشنی برای پسته متصور نیست و با توجه به شرایط اقلیمی استان کرمان، باید به سمت سرمایه گذاری در حوزۀ گلخانه ها حرکت کرد.

وی همچنین با اشاره به شرایط کنونی بازار جهانی پسته، به کشاورزان توصیه کرد تا محصول خود را طی سه مرحله در آغاز فصل برداشت، پیش از نوروز و بعد از نوروز به بازار عرضه کنند تا متضرر نشوند.

در این نشست همچنین به مشکلات صادرات پسته و باقیماندۀ سموم نیز پرداختیم که توصیه می کنم گفت وگو را در ادامه بخوانید.

جلال پور با بیان این که پسته هم صادرات فرهنگ ماست، هم صادرات نام و شهرت ما و هم صادرات اقتصادی کشور ماست، گفت: طی سال های گذشته به کشورهای زیادی سفر کرده ام و هر بار با افتخار گفته ام ایرانی ام، طرف مقابل چند چیز را یادآوری می کرد که یکی از آن ها پسته بود.

ایران تعیین کنندۀ بازار نیست

وی با اشاره به شرایط قیمت گذاری پسته، بیان کرد: تا اوایل دهۀ ۹۰، ایران هم در تولید و هم صادرات سرآمد بود و می توانستیم برای بازار خط و نشان بکشیم و بازار را کم و زیاد کنیم، اما از اوایل دهۀ ۹۰، رتبۀ اول تولید پستۀ دنیا را بعد از چند دهه از دست دادیم و به رتبۀ دوم نزول کردیم و آمریکایی ها رتبۀ اول را کسب کردند.

جلال پور افزود: در اواخر دهۀ ۹۰، متاسفانه در صادرات هم رتبۀ خود را از دست دادیم و آمریکایی ها در این زمینه هم از ما جلو زدند. بنابراین امروز ایران سرآمد و تعیین کنندۀ بازار پسته نیست.

وی خاطرنشان کرد: در سال جاری قرار است حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن پسته در بازار عرضه شود، این میزان شامل ۶۰۰ هزار تن محصول سال جاری آمریکا، ۲۰۰ هزار تن پستۀ تولید سال جاری ایران، ۲۰۰ هزار تن باقیماندۀ پسته سال قبل است که عمدتا هم دست آمریکایی هاست و آن ها مدیریتش می کنند و ۲۰۰ هزار تن نیز محصولی است که عمدتا تولید ترکیه، اسپانیا، یونان، استرالیا و کشورهای دیگر است.

وی توضیح داد: وقتی در یک محصولِ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تنی، ما ۲۰۰ هزار تن، یعنی یک ششم و ۱۵ درصد سهم تولید را داریم و آمریکا با ۶۰۰ هزار تن موجودی امسال و ۲۰۰ هزار تن موجودی سال گذشته، حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد بازار را مدیریت می کند، مشخص است که ما چندان تعیین کننده در بازار نیستیم. کما این که اخیرا هم آمریکایی ها با کاهش قیمت، یک شوک جدی به ما وارد کردند. بنابراین ما در حال حاضر پیرو تعیین قیمت و قیمت گذاری با حضور آمریکایی ها در بازار هستیم.

جلال پور یادآور شد: با این نگاه که واقع بینانه است ما خیلی نمی توانیم امیدوار باشیم که با عرضه یا عدم عرضۀ پسته، تاثیری در بازار بگذاریم، یعنی از یک طرف، ما نمی توانیم با عرضه یا عدم عرضه تعیین قیمت کنیم و از طرف دیگر نگرانی ما این است که اگر عرضه نکنیم همین شرایط فعلی (حضور در بازار) را هم از دست بدهیم.

این فعال اقتصادی افزود: بازار پسته همیشه به این شکل بوده که از ابتدای برداشت محصول، دو بخش از آن تقریبا قطعی فروش رفته؛ یک بخش آن که قرارداد درازمدت می بسته و یک بخش هم مربوط به قبل از عید چینی ها و ژانویه است که خریداران اصلی پسته، این مراسم را جشن می گیرند و پسته مصرف می کنند.

وی خاطرنشان کرد: در گذشته، در سال های پرمحصول و کم محصول به طور متوسط از نیمۀ شهریور که پسته از نقاط گرم تر به بازار می آمد تا اواخر مهرماه که کل محصول جمع آوری می شد، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از محصول در بازار عرضه می شد، که بخشی از این محصول به صورت قرارداد و بخشی به صورت مصرف در بازار عرضه می شد.

وی گفت: امسال شاید جزو معدود سال هایی است که ما نتوانستیم این امر را در مهرماه محقق کنیم، یعنی آمار صادرات و قراردادهای ما جزو کمترین سال هاست و این هم به این دلیل است که انتظار ما از بازار تا واقعیت بازار متفاوت است.

باید تابع بازار باشیم

جلال پور بیان کرد: انتظار از بازار بنا به تورم، نرخ ارز و شرایط هزینه ای است که ما داریم. یک کشاورز سال گذشته برای هر کیلو پسته تصورم این است که به قیمت امروز، خصوصا اگر سرمایه گذاری آن را هم محاسبه کنیم حدود ۲۸۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تومان هزینه کرده است، به هر حال سرمایه گذاری سنگینی انجام می شود و اگر کشاورز این سرمایه گذاری را در هر صنعت دیگری مانند خرید ملک یا ساختمان و یا بورس و ارز انجام داده بود و یا در بانک سپرده کرده بود، بازدهی بالایی داشت. حال آن که این سرمایه در حال مستهلک شدن است و در سال های آتی به دلیل مشکل آب و خاک، ما به مرور این سرمایه را از دست می دهیم، بنابراین باید روی هزینه ها، هزینۀ استهلاک را هم حساب کنیم.

وی ادامه داد: اگر این ها را حساب کنیم، متوجه می شویم هر کیلو پسته با متوسط برداشت ما در هر هکتار خاک، برای ما گران درمی آید.

وی یادآور شد: هزینه های کشاورز نسبت به سال های گذشته چند برابر شده که این هزینه با قیمت امروز پسته همخوانی ندارد، پس توقع دارد که قیمت جای خود را پیدا کند. اما غافل از این است که نهایتا ما تاثیرگذار و تصمیم گیر در قیمت نیستیم و باید از جریانی تبعیت کنیم که عمدۀ بازار را در دست دارد.

پسته باید عرضه شود

جلال پور در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به این که قیمت های جهانی نه تنها افزایش پیدا نکرده که در یکی دو هفتۀ گذشته دو مرتبه آمریکا قیمت پسته را پایین آورده، تنها چیزی که می تواند قیمت را در شرایط فعلی تغییر دهد قیمت ارز است که در این زمینه نیز به نظر می آید دولت عزم محکمی دارد که هم قیمت ارز را در ماه های آتی در بازار آزاد مدیریت کند و هم جریان پیمان ارزی را محکم ادامه بدهد، بنابراین چندان امیدی به این هم نیست.

وی گفت: با این نگاه کلی، تصورم این است که باید شروع کنیم به عرضۀ پسته و صادرکنندگان هم به دنبال پیدا کردن بازار با قیمت های موجود باشند. باید واقعیت را بپذیریم، نگه داشتن پسته و از بازار خارج شدن سبب می شود همین میزان بازاری را که داریم و همین میزان مصرفی را که در ماه های قبل از عید اروپایی ها و چینی ها وجود دارد از دست می دهیم و با انبوهی از محصولی مواجه شویم که در کنار آن انبوه بزرگتری از محصول آمریکایی ها وجود دارد، و اگر سال آینده از نظر هوا و جوی شرایط پسته خوب باشد با یک محصول بزرگتری از آمریکا که روی درخت است و محصولی که از کشورهای دیگر دوباره به این میزان اضافه می شود، مواجه خواهیم شد و چشم انداز آیندۀ ما افزایش عرضه است.

وی ادامه داد: کشاورز باید واقعیت امروز را بپذیرد که پستۀ ما از قیمت پستۀ آمریکا تبعیت می کند. از طرفی فعلا دولت مصمم است نرخ ارز را با وجود بحرانی بودن شرایط، جنگ غزه و اعمال تحریم های جدید ثابت نگه دارد، پس با توجه به قیمت ارز و نرخ جهانی پسته باید نسبت به عرضۀ خُردخُرد پسته به بازار اقدام کنیم.

جلال پور تاکید کرد: من نمی گویم کشاورز همۀ پسته هایش را یک جا به بازار بیاورد ولی یک سوم یا نصف آن را به بازار عرضه کند. به خاطر دارم که در گذشته پسته را طی سه مرحله وارد بازار می کردند. یک قسمت را اول فصل، یک قسمت را نزدیک نوروز و یک قسمت را هم بعد از عید نوروز به بازار عرضه می کردند تا اگر قیمت در بازار بالا یا پایین رفت، متوسط آن به نفع کشاورز باشد.

وی افزود: همچنین در گذشته مثالی داشتند که می گفتند یک قسمت از پسته را در انبار نگهدارید زیرا اگر بعد از عید باران ببارد به باغت می بارد و خدا بخواهد باغت خوب محصول می دهد و اگر نبارید و خشکسالی شد، حداقل انبارت قیمت پیدا می کند.

وی گفت: الان قسمت اول محصول باید وارد بازار شود، اما مشکلی که وجود دارد این است که نه عرضه کننده به آن شکل علاقه ای به عرضه دارد و نه صادرکننده می تواند با قیمت هایی که تولیدکننده محصول خود را می دهد، در بازارهای جهانی بماند. به همین دلیل ما داریم بازار و فصل را از دست می دهیم. پسته محصولی نیست که اگر امروز در قفسه نباشد، خریدار دنبال آن بگردد و یا فردا بیاید جبران امروز را بردارد. آن روز که گذشت، مصرف آن روز تمام شده است. بنابراین باید هر روز و هر عید را دریافت، وقتی عید ژاپنی ها، چینی ها و اروپایی ها گذشت کسی برنمی گردد بگوید ما پسته مصرف نکردیم.

وی تاکید کرد: به چند دلیل توصیه می کنم که پسته چند مرحله ای به بازار عرضه شود. یکی این که کشور ما غیرقابل پیش بینی است و هر آن ممکن است قیمت ارز افزایش پیدا کند و در نتیجه قیمت پسته نیز ممکن است افزایش داشته باشد. به همین دلیل تقسیم محصول و وارد کردن آن طی سه مرحله به بازار سبب می شود کشاورز متضرر نشود.

جلال پور گفت: همچنین پسته محصول خدادادی است و ممکن است محصول سال بعد به دلیل شرایط جوی از بین برود که در این صورت محصول دو ساله می شود و افزایش قیمت پیدا می کند.

وی افزود: از سوی دیگر وقتی کشاورز خُردخُرد پسته را می فروشد، به مرور پسته را خرج باغ و کشاورزی می کند و همیشه پول دارد، اما وقتی اول فصل محصول را می فروشد، پول یک جا خرج می شود و تا پایان سال مستاصل می شود.

بازار کشش افزایش قیمت را ندارد

با توجه به بالا بودن هزینه ها و پایین بودن قیمت، آیا تولیدکننده با چالش جدی مواجه نمی شود؟؛ جلال پور گفت: قطعا اگر ما امیدوار به این باشیم که ممکن است بازار در آینده افزایشی پیدا کند، این که ما بتوانیم به قیمت بهتری پسته را بفروشیم و در سرمایه گذاری های جدید و توسعه ای از این قیمت بهتر بهره ببریم مطلوب است، اما توصیفی که من کردم نشان از این است که با توجه به شرایط موجود، امیدی به بهبود نیست.

این فعال اقتصادی تاکید کرد: بازار کشش افزایش قیمت را به دلیل نرخ جهانی پسته و نرخ ارز در جلوی خود نمی بیند.

با شرایط موجود آیندۀ پسته روشن نیست

آیا این شرایط تحمیلی و ناگزیر که بیان کردید، نهایتا کشاورزان را به سمت یک ورشکستگی تدریجی سوق نمی دهد؟؛ جلال پور پاسخ داد: در هر صورت دو دهه است کسانی که صنعت پسته را دنبال می کنند، یا در این صنعت دستی دارند یا ما که در انجمن و اتاق بودیم، این فریاد را برآوردیم که پسته در ایران دارد به تدریج به دلیل خُرده مالکی، مشکل آب، غیرعلمی و غیرصنعتی بودن این محصول، تولید سنتی، تحریم ها و مشکلات ناشی از سیاست های غلط حاکمیت، از تولید و قیمت رقابتی و شرایط بهینه خارج می شود.

وی با بیان این که این موارد هر کدام به تنهایی می تواند یک محصول را زمین گیر کند، یادآور شد: اگر در یک محصول کشاورزی آب نداشته باشید پروندۀ آن محصول بسته است. همچنین اگر در یک محصول کشاورزی خرده مالکی زیاد باشد و به دلیل قانون ارث و مشکلات، مردم هر روز بخشی از زمین های خود را بفروشند و روزبه روز خرده مالکی بیشتر شود نهایتا شرایط به سمتی می رود که متوسط مالکیت ما به کمتر از یک هکتار برسد و این موضوع می تواند صدمۀ جدی بزند.

این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: قیمت تمام شده و میزان برداشت ما در هکتار و یا در میزان مترمکعب آب، تحریم ها، شرایط سخت انتقال پول صادرات، سیاستگذاری های غلط در جریان پیمان ارزی و شرایط بسیار بی منطقی که پشت این موضوع وجود دارد و عدم رعایت انصاف و رقابت در بازار برای صادرکننده ها، هر کدام می تواند بر صنعت پسته اثرگذار باشد.

وی تاکید کرد: در آینده هم با توجه به شرایط موجود، در زمینۀ پسته وضعیت روشنی را نمی بینم حتی اگر مسالۀ سیاست گذاری و تحریم ها را حل کنیم، مسالۀ پیمان ارزی هم درست شود و بازارها هم تا اندازه ای برای ما بازتر شود، ما در تولید پسته با وجود مشکل جدی آب، خاک و خرده مالکی، قیمت تمام شدۀ بالا و عدم امکان رقابت با پستۀ آمریکا، چندان امیدی به آینده نمی توانیم داشته باشیم.

سم استاندارد نداریم

جلال پور در ادامۀ این گفت وگو درخصوص مشکل باقیماندۀ سموم برای صادرات پسته توضیح داد: ما به نوعی عادت کردیم که بیشتر صورت مساله را پاک کنیم یا آن را نادیده بگیریم و یا به صورت مساله ایراد بگیریم. دنیا هر روز به این سمت می رود که محصول سالم تر و با کیفیت تری را تولید و عرضه کند. سال هاست موضوع باقیماندۀ سموم مطرح است و هر سال هم سختگیری ها بیشتر می شود. سال گذشته داشت به سمتی می رفت که پروتکلی را تنظیم کنند تا محصولاتی که از ایران یا سایر کشورها وارد می شود و باقیماندۀ سموم آن ها از یک حدی بالاتر است را معدوم کنند، ما از طریق انجمن و اتاق خیلی پیگیری کردیم و نامه های متعددی ارسال شد و از طریق مجموعه های ذیربط در اتحادیۀ اروپا، کمیسیون مواد غذایی، کدکس و فائو نیز پیگیری شد که این ها همه اثر کرد و تا اندازه ای مانع این شدیم که این مصوبه به اجرا دربیاید، هرچند که آن ها معتقدند این کار باید انجام شود.

وی با بیان این که باقیماندۀ سموم واقعیتی است که وجود دارد و در آزمایشگاه های خودمان این را می بینیم، افزود: علت باقیماندۀ سموم در محصول این است که در ایران سموم استانداردی نداریم، نوع سمپاشی و میزان سمی که مصرف می کنیم هم استاندارد نیست و بارها در این خصوص تذکر داده شده است.

وی ادامه داد: فکر نمی کنم جایی در دنیا به اندازۀ ما در مصرف و استفاده از سموم این قدر آزادی عمل وجود داشته باشد. بعضی از کشاورزان با افتخار اعلام می کنند که امسال مدام از سم استفاده کردند و فکر می کنند کار خیلی خوبی کردند که با سم جلوی آفت را بگیرند. آن ها نمی دانند شاید از شیوع آفت جلوگیری کرده باشند، اما باعث مشکل بزرگتری به نام باقیماندۀ سموم در پسته شدند که هیچ راهی برای از بین بردن آن وجود ندارد.

وی گفت: ما هم در میزان و هم نحوۀ استفاده از سم مشکل داریم. گاهی سم را با آبی مخلوط می کنیم که نه تنها اثر سم را معکوس می کند که گرفتاری جدی هم برای ما ایجاد می کند و در نوع سمی هم که استفاده می کنیم زیاده روی می کنیم و هیچ کنترلی وجود ندارد. هیچ گاه سازمان جهاد کشاورزی اعلام نمی کند اگر کسی می خواهد سمپاشی کند نیاز به مجوز دارد، یا کار ترویجی را انجام دهد؛ هر کس هر سمی را که دوست داشت با هر میزان که بخواهد مصرف می کند که چنین چیزی در هیچ کجای دنیا معمول نیست و باید برای این مشکل راه چاره پیدا کنیم.

جلال پور اظهار کرد: البته خوشبختانه امسال سختگیری کمتر است و می توانیم این سال را هم پشت سر بگذاریم و فعلا مشکل چندانی در این خصوص نداریم، ولی نهایتا این مشکل روزی گریبان ما را خواهد گرفت و باید راجع به آن جدی تر باشیم و استفاده از سم را محدود کنیم.

سیاست های ارزی برگرفته از نگاه کوتاه مدت

وی درخصوص سیاست های ارزی و تاثیر آن بر بازار و صادرات پسته نیز گفت: سیاست های ارزی چیزی نیست که سیاست گذار نداند، اما برای سیاست گذار موضوع میزان صادرات مطرح نیست. من چندین جلسه با روسای کل بانک مرکزی در ادوار مختلف داشتم و همین اخیرا هم جلسه داشتم. حرف بانک مرکزی این است که ما نمی توانیم، واردات کشور و قیمت مصرف کننده را قربانی کنیم که صادرکننده شرایط خاص خودش را می خواهد. مثلا اگر ما ۶۰ میلیارد دلار واردات داریم باید آن را به میزان ارزی که داریم وصل کنیم و بنابراین باید ارز را با قیمتی که می خواهیم بتوانیم در اختیار واردکننده قرار دهیم تا واردکننده بتواند قیمت را کنترل کند.

این فعال اقتصادی ادامه داد: ضمن این که آن ها می گویند همان بخش صادراتی نیز بخشی از کالاهایی که دارد برای تولید کالای صادراتی مصرف می کند، وارداتی است، بنابراین اگر ما قیمت را آزاد بگذاریم نهایتا روی آن هم تاثیر می گذارد.

وی گفت: در مقابل ما می گوییم این دورۀ گذار را باید بگذرانیم. هیچ شکی نیست که اگر در مقطعی صادرات و واردات را به هم وصل کنید و قیمت ها را تابع بازار کنید، در یک دوره ای ما این افزایش قیمت را خواهیم داشت، اما اگر زمینه برای صادرات فراهم شود و روزبه روز صادرات افزایش یابد ارز بیشتری برمی گردد و زمانی که ارز بیشتری برگردد خواه ناخواه قیمت افت می کند و نهایتا عرضه و تقاضا قیمت را مشخص می کند اما این دورۀ گذار، دورۀ سختی است و متاسفانه سیاست گذار ما توان تحمل این دورۀ گذار را ندارد و بنابراین سختگیری را افزایش می دهند.

وی ادامه داد: آن چه که در کشور اتفاق افتاده از جهل و بی اطلاعی نیست، بلکه از یک نگاه کوتاه مدت است زیرا اگر بر اساس نگاه درازمدت بود تشخیص می دادند اگر همه چیز روی روال طبیعی پیش برود و صادرات اوج بگیرد، ارز بیشتری برمی گردد و قیمت کاهش پیدا می کند. ولی این دوره تا اتفاق بیفتد زمان می برد و این را نمی توانند بپذیرند.

جلال پور افزود: نمی توان سیاست گذاران را در این مورد متقاعد کرد و از سوی دیگر صادرات نیز متاسفانه در یک شرایط خاصی قرار دارد و به نظر نمی آید در چند ماه آینده تغییری در این سیاست ارزی ایجاد شود.

با شرایط موجود راهی برای نجات پسته نیست

با توجه به اشاره ای که به عرضه و تعیین قیمت توسط آمریکا داشتید. آیا فکر نمی کنید ایران یا باید از آمریکا تبعیت کند و موضع انفعالی داشته باشد یا این که استراتژی جدیدی را برای خودش با توجه به شرایط امروز انتخاب کند و آیا وقت آن نرسیده برای آیندۀ پسته چاره ای اندیشیده شود؟؛ جلال پور پاسخ داد: در صنعت پسته هیچ راهی نداریم. باید واقعیت را بپذیریم. ۲۰ سال پیش، اوایل دهۀ ۸۰ یعنی اواخر دولت آقای خاتمی، – می توانید به آرشیو اتاق بازرگانی یا استانداری مراجعه کنید – ما این پیش بینی را می کردیم که دهۀ ۹۰ آخرین دهه ای است که بتوانیم در بازار پسته رقابت را حفظ کنیم و می گفتیم تنها راه این است که یک تغییر در سیاست ها، باغ ریزی ها و انتقال محل باغ های پسته داشته باشم.

وی ادامه داد: ما همیشه می گفتیم بزرگترین سرمایۀ ما در صنعت پسته، بازار ماست. یک سال در انجمن پسته بررسی کردیم که ۶ میلیارد دلار تا آن زمان در صنعت پسته سرمایه گذاری شده بود و من آن زمان عرض کردم که این مهم نیست، زیرا این سرمایه گذاری می تواند در صنایع دیگر هم اتفاق بیفتد، مهم این است که این سرمایه گذاری یک ونیم میلیارد دلار ارز برای کشور می آورد و این بازار باارزشی است و باید آن را حفظ کنیم.

این فعال اقتصادی یادآور شد: راهکار ما در آن سال ها این بود که حدود ۱۹ استان را بررسی کردیم و مشخص شد چند استان استعداد جایگزینی این صنعت را در آینده دارند. حرف ما این بود که مهم نیست کرمان پسته را تولید کند یا خراسان یا کاشمر و یا هر جای دیگری، مهم این است که بازار حفظ شود و برای حفظ این بازار بهترین کار این است که شروع کنیم به انتقال باغ ها. پیشنهاد ما این بود که به ازای هر ۱۰ هکتار باغ و میزان آبی که در کرمان است، بر اساس متد روز، باغات و زمین هایی را در نقاطی که امکان توسعۀ کشت پسته وجود دارد به این کار اختصاص بدهیم و با یک تهاتر ظرف ۱۰ سال، حدود ۱۰۰ هزار هکتار در دهۀ ۸۰، باغ های پستۀ به روز، مدرن و با میزان بهره وری بالا را در جای دیگری آماده کنیم و باغ ریزی کنیم و به مرور این باغ ها را از آب بیندازیم.

وی ادامه داد: اگر در آن ۱۰۰ هزار هکتار می توانستیم مانند باغ های آمریکا به طور متوسط دو نیم تا سه تن در هکتار پسته برداشت کنیم، می شد، با مصرف خاک و آب کمتر، به بهره وری عالی برسیم و قیمت تمام شدۀ ما هم کمتر باشد.

جلال پور افزود: به این ترتیب می توانستیم طی ۱۰ سال با تهاتر کشاورزان را تشویق کنیم که در این مدت زمین های جدید را تحویل گرفته و آباد کنند و در عوض چاه و زمین خود در کرمان را تحویل بدهند.

وی خاطرنشان کرد: حتی اگر مردم را نمی توانستیم از این استان به استان دیگری ببریم، می توانستیم پسته را ببریم که این کار را انجام ندادیم و امروز دیگر حتی برای این کار هم دیر است؛ زیرا همان استان ها هم آن قدر بد مصرف کردند و آن قدر توسعۀ کشاورزی در بخش های دیگر داشتند که مشکلات جدی پیدا کرده اند.

گلخانه می تواند جایگزین پسته شود

وی اضافه کرد: شاید دیگر دنبال صنعت پسته نباشیم اما جایگزین داریم زیرا از دهۀ ۹۰ به این نتیجه رسیدیم که آن کار شدنی نیست و در نتیجه مسیر را به سمت گلخانه بردیم. حساب کردیم اگر ۵ هزار هکتار گلخانه را بتوانیم در استان کرمان سامان بدهیم و به طور متوسط هر هکتار ۳۰۰ تن برداشت محصول داشته باشد – متوسط جهانی برداشت خوب ۶۰۰ تن است – یک ونیم میلیون تن تولید محصولات گلخانه ای و جالیزی خواهیم داشت و اگر به طور متوسط یک دلار فروش برود که گاهی ۱.۶۰ تا ۱.۷۰ دلار نیز به فروش می رسد و محصولاتی مانند بادمجان، فلفل و گوجه تا نزدیک دو دلار هم فروش رفته است، یک ونیم میلیارد دلار محصول با ۵ هزار هکتار در مقابل ۳۰۰ هزار هکتار باغ پسته ای تولید می شود، آن هم با حدود چند درصد آبی که در پسته مصرف می کنیم.

جلال پور افزود: همه جای استان هم استعداد ایجاد گلخانه را دارد خصوصا جنوب استان که هند ایران است و شرایط گلخانه ای در این منطقه از نظر هوا، اقلیم و آب عالی است و میزان آب موجود هم کفاف این را می دهد، حتی آب تجدیدپذیر.

وی ادامه داد: به عنوان یک پایه گذار این حرکت، که آن را در مناطق جنوب آغاز کردیم، و امروز هم بسیاری از پسته کارهای کرمانی، رفسنجانی و زرندی در حال توسعۀ این کار هستند، جایگزینی این اشتغال را در بخش کشاورزی امکان پذیر دیدیم.

انتهای پیام/