“منطقه ویژه اقتصادی زرند” از رویا تا واقعیت

شهرستان زرند با داشتن فاکتورهای مورد نیاز برای ایجاد یک منطقه ویژه اقتصادی می تواند یکی از مناطق جدید ویژه اقتصادی باشد.

صدای زرند – حسن ضیاءالدینی: با توجه به اهداف ایجاد مناطق ویژه اقتصادی  به منظور پشتیبانی از فعالیت های اقتصادی و برقراری ارتباط تجاری بین المللی و تحرک در اقتصاد منطقه ای و تولید و پردازش کالا، انتقال فناوری، صادرات غیرنفتی، ایجاد اشتغال مولد و جلب و تشویق سرمایه گذاری داخلی و خارجی، صادرات مجدد، عبور خارجی (ترانزیت) و انتقال کالا (ترانشیب)، به دولت اجازه داده می شود در شهرستان هایی که استعداد و توان لازم برای تحقق اهداف مذکور را دارند مناطقی را به عنوان منطقه ویژه اقتصادی ایجاد نماید.

وجود قوانینی چون معافیت از هر گونه عوارض معمولی داخل کشوری و یا وجود ماده ۱۱ قانون مناطق ویژه اقتصادی؛ کالاهای تولید و یا پردازش شده در منطقه هنگام ورود به سایر نقاط کشور به میزان مجموع ارزش افزوده و ارزش مواد اولیه داخلی و قطعات داخلی به کار رفته در آن مجاز و تولید داخلی محسوب و از پرداخت حقوق ورودی معاف خواهد بود (پایگاه مرکز پژوهش های مجلس)، این مناطق را بهشتی برای سرمایه گذاری فعالان اقتصادی تبدیل کرده است.

شهرستان زرند با داشتن پتانسیل هایی چون داشتن راه آهن سراسری، محصول پسته فراوان، قرار گرفتن در مسیر ترانزیت کالا از شمال به جنوب، قرار گرفتن در مسیر کریدور هوایی؛ اگر چه این شهرستان از داشتن فرودگاه محروم می باشد. مجاورت داشتن با استان هرمزگان و بندر شهید رجایی (۶۱۹ کیلومتر) و نیز فرودگاه کرمان (۸۵ کیلومتر). وجود کارخانجات کک سازی، کارخانجات تولید کنستانتره ذغال در زرند و کوهبنان کارخانه فولاد سازی (در آینده)، کارخانجات واگن سازی، داشتن معادن سنگ آهن و ذغال سنگ  و کارخانه کنستانتره سنگ آهن، یکی ازنقاط بالقوه احداث منطقه ویژه اقتصادی می باشد.

وجود محصولاتی چون پسته که اکثر آن به خارج از مرزها صادر می شود. صادرات کنستانتره سنگ آهن و کنستانتره ذغال سنگ خود بزرگترین مزیت برای ایجاد چنین منطقه ای را موجه می کند. اگر بخواهیم کارنامه ی مناطق ویژه اقتصادی را رصد کنیم می بینم که نقاط قوت شهرستان زرند به نسبت، از بسیاری مناطق فزونی دارد.

ایجاد این منطقه وقتی موجه و منطقی به نظر می رسد که موقعیت زرند و محصولات تولید شده در آن را با چند منطقه ویژه اقتصادی که در حال فعالیت هستند را مقایسه کنیم.

منطقه ویژه اقتصادی یزد؛ این منطقه در غرب شهرک صنعتی یزد در ۱۵ کیلومتری مرکز شهر یزد و در نزدیکی فرودگاه یزد (۱۰ کیلومتری) و همچنین ایستگاه راه آهن واقع شده و سازمان شهرک های صنعتی استان یزد سازمان مسئول آن است.

منطقه ویژه اقتصادی یزد در کنار جاده ترانزیتی تهران – بندرعباس قرارداشته و فاصله زمینی آن با تهران حدود ۷۰۰، کرمان ۳۵۰، اصفهان ۳۱۶، شیراز ۴۴۰ و با بندر شهید رجایی حدود ۷۰۰ کیلومتر است.

منطقه ویژه اقتصادی لرستان؛ مهمترین مزیت این منطقه ویژه اقتصادی سنگ لرستان، وجود معادن غنی و مرغوب سنگ در شهرستان ازنا و شهرستان های همجوار (درود و الیگودرز) و نیز عبور راه آهن سراسری شمال – جنوب از شهرستان ازنا است. این منطقه با شهر خرم آباد مرکز استان لرستان ۱۲۸ و با فرودگاه این شهر ۱۳۵ کیلومتر فاصله دارد. نزدیکترین شهرک صنعتی با این منطقه ۲۰ کیلومتر و راه آهن سراسری ۷ کیلومتر با آن فاصله دارد.

منطقه ویژه اقتصادی بم؛ این منطقه در ۱۰ کیلومتری شرق شهرستان بم به مساحت ۲۱۰۰ هکتار قرار گرفته است.  وجود صنایع خودروسازی در منطقه ارگ جدید، وجود زیرساخت های مناسب، قرارگرفتن در حاشیه جاده ترانزیتی پاکستان – کرمان و نزدیکی به اسکله های چون شهید باهنر و شهید رجایی (۳۳۰ کیلومتر فاصله) مزیت های عمده منطقه است.

منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان؛ این منطقه یکی از مناطق ویژه اقتصادی می باشد که در چند ماه اخیر شروع به فعالیت نموده است. موضوع فعالیت آن صنعتی – خدماتی با اولویت صنایع مس با مساحت ۲۰۰۰ هکتار و سازمان مسئول آن شرکت گروه صنعتی زرینه مس کرمان به صورت غیر دولتی می باشد. (پایگاه اطلاع رسانی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی).

با توجه به مقایسه مناطق ایجاد شده ویژه اقتصادی، شهرستان زرند تمام این فاکتورهای لازم را در خود جای داده است. اگر منطقه لرستان با فرودگاه ۱۲۸ کیلومتر فاصله دارد این در حالیست که زرند تا فرودگاه ۸۵ (فرودگاه کرمان) کیلومتر فاصله دارد. این برای مردم شهرستان زرند خیلی مهم خواهد بود که کالاهای تولید شده در مناطق ویژه اقتصادی، همچنین مواد اولیه و قطعات منفصله وارد شده از منطقه یاد شده به داخل کشور، به دلیل عدم استفاده از منابع و سهمیه ارزی کشور مشمول ضوابط قیمت گذاری نمی باشد که خود بزرگترین انگیزه برای جلوگیری از فرار سرمایه هایی است که از ثمره طلای سبز به بار می نشیند، خواهد بود؛ چرا که بسیاری از ثروت تولید شده در این شهرستان به علت نبود مدیریت کافی درچرخه تولید و ایجاد اشتغال در چرخ دنده های سود و زیان قربانی هزینه بر بودن فعالیت های اقتصادی حال حاضر شهرستان می شوند و رهسپار سرزمین اِلدورادو (بهشت؛ شهر افسانه ای طلا، شهر گنج های بی کران، که در نقطه ای نا معلوم در جبال آند قرار دارد.) می شوند و بهشتی دیگر را برای ماندن می جویند.

گر چه پروسه ثبت مناطق ویژه تجاری زمان بر بوده، اما مردان اقتصادی دولت تدبیر و امید معتقدند برای چابک تر شدن اقتصاد کشور من جمله گمرکات کشور وجود مناطق ویژه اقتصادی حیاتی می باشد. با توجه به گفته معاون گمرک ایران مصوبه مجلس در مجموع ۷۳ منطقه ویژه و آزاد تصویب شده است که در حال حاضر درخواست‌هایی از سوی متقاضیان مطرح ‌شده که ایجاد این مناطق هرچه سریع‌تر اجرایی شود (روزنامه شرق ،ش ۱۹۱۸) ومضاف برآن بلند پایه ترین شخص اجرایی دولت در استان کرمان معتقد به خودگردان شدن استان است. یکی از چند پازل خود گردان شدن استان وجود شهرستانهای با قدرت مانور اقتصادی بالاست که این امر می طلبد شهرستانی چون زرند که به قول نماینده آن از ۷۰ میلیون مواد اولیه که باید حمل شود،۳۰میلیون آن در این شهرستان است (هفته نامه استقامت، شماره ۴۲۹)، در این دایره تعریف شود.

با توجه به مواردی که در بالا ذکر شد و نوع فعالیت این مناطق، شهرستان زرند با داشتن فاکتورهای مورد نیاز می تواند یکی از مناطق جدید ویژه اقتصادی باشد. امروز باید باور کرد که زرند به آن حد رشد و بالندگی رسیده که بتوان گلیم اقتصادی خود را از باتلاق سرد واستخوان سوز کم تحرکی، بیرون بکشد. ایجاد چنین مرکز اقتصادی – صنعتی تحرک وسیعی در اقتصاد شهرستان و متعاقب آن استان و نسل جوان جویای کار ایجاد می کند.

پی نوشت:

مراحل ثبت یک منطقه ویژه تجاری: برای این موضوع؛ درخواست ایجاد منطقه ویژه اقتصادی از طریق نمایندگان مجلس و مقامات استانی به دبیرخانه شورای هماهنگی ارسال و دبیرخانه پس از اخذ اطلاعات لازم از منطقه و جمع آوری مدارک و مستندات بر اساس اطلاعات و شاخص بندی هر منطقه نسبت به ایجاد آن تصمیم گیری می‏شود. شاخص ها به صورت کمی مورد ارزیابی قرار گرفته که بعد از تعیین شاخص ها و ارزیابی نتایج مثبت، طرح ایجاد منطقه ویژه اقتصادی جدید به شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ارسال می شود. درخواست ایجاد منطقه ویژه اقتصادی جدید در کمیته تخصصی شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته که در صورت تایید در شورای هماهنگی لایحه ایجاد منطقه در هیئت دولت مطرح شده و پس از تصویب در هیئت دولت لایحه جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی خواهد رفت.

تمامی مراحل طی شده برای ایجاد یک منطقه ویژه اقتصادی جدید در شورای نگهبان بررسی و پس از تایید؛ مجدداً به مجلس اعلام می‏شود که پس از آن مجلس شورای اسلامی لایحه ایجاد قانون منطقه ویژه جدید را به دولت ابلاغ و به دولت اجازه می‏دهد تا مناطق ویژه اقتصادی جدید فعالیت خود را آغاز کنند.

وبلاگ شخصی حست ضیاءالدینی